2 Ocak 2016 Cumartesi

SEO ajanslarının taksitle sattığı ücretsiz bilgiler

Yaklaşık son 5 yıldır yayıncılık özelinde yaptığım çalışmalardan dolayı SEO konusuyla teknik nedenlerle doğrudan, iş yapma şeklinden dolayı ise dolaylı olarak ilgilenmem gerekti.
Bu süre zarfında onlarca toplantıda SEO ile ilgili tartışmalarda bulundum, yine onlarca toplantıda gündem maddesi sadece SEO idi. Bu tecrübelerin yanında yaklaşık 5 yıllık içerik siteleri çalışmalarım, piyasada en iyiler diye bilinen 3 SEO konusunda danışmanlık satan firmalar ile birebir çalışma ve diğerlerinden alınan teklifler de var.

Teknik bir meslek seçme nedenim yapılan işin sonucunda başarıyı doğrudan görebilmeniz. Fakat mesleğimin faaliyet gösterdiği farklı alanlardan biri olan internet yayıncılığı SEO konusu içeriği itibariyle tartışmalı ve göreceli fikirlere sahne oldu.

Bu tecrübelerin ışığında aynı hataların tekrarlanmaması / azalması adına tecrübelerim kayıtlara geçsin istedim.

Bu yazının içerdiği konular:
  1. SEO hakkında ön bilgi
  2. Google'a göre SEO ne demektir ?
  3. SEO yapmak denince ne anlamalıyız ?
  4. Hangi durumlarda SEO çalışması yapmak gerekir ?
  5. SEO çalışması için nasıl bir ekip gerekli ve hangi süreçler takip edilmeli ?
  6. SEO ajansına / danışmanına ihtiyacanız var mı ?
  7. SEO ajansları / danışmanları ne iş yapar ?
  8. SEO çalışmasında kültürel etkiler : Çözüme giden yolda önyargı ve bilgisizliği yıkmak
  9. Diğer önemli kaynaklardan seo tanım ve anlatımları
  10. Arama motorlarına alternatif trafik kaynakları
  11. Ölçüm ve önemi

Bu yazıda anlatılan konuların devamı olarak teknik ve içerik ile ilgili bilgi tavsiyeleri içeren 2 ayrı yazı daha ilgili linklerde bulunabilir.

SEO Çalışmasında teknik konular

SEO çalışmasında içerik ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler




Yazının geneli için yönerge :

Bazı Türkçe olarak kullanılan kelimelerin İngilizce orjinalindeki karşılığı:

crawl : tarama
log : log (Türkçe kullanımı "kütük" anlamlı olmadığından aynen kullanılmıştır)
online : çevrimiçi
index: dizin

Wikipedia'ya ilgili tanımlar için genelde daha kapsamlı olduğundan İngilizce sayfasına link verilmiştir. Sayfanın solundaki dil listesinden Türkçe seçimi yapılabilir.

1. SEO hakkında ön bilgi

SEO konusunda yapılması gerekenler ve yapılabilecek iyileştirmeleri anlamak için öğrenilmesi gerekli bazı çok da teknik olmayan detaylar var. Eğer çalışır halde bir siteniz varsa ve teknik konularla kendiniz ilgilendiyseniz en azından bunları biliyor olmalısınız:

-Ana sayfa, kategori sayfaları, detay sayfaları, bilgi sayfaları ve bunların arasındaki hiyerarşi ve ilişkiler
-Sitenin url yapısı
-Temel HTML bilgisi(title, descrption meta tag ve h1 / h2... tag'leri)

Genel olarak SEO çalışması ile yapılabilecekler alan olarak site içi ve site dışı (On Page / Off page) olarak biliniyor.
Site içi çalışma; Teknik standartlara uygunluk ve sitenin problemsiz / hızlı çalışması ile birlikte başlık ve içeriğiyle iyi oluşturulmuş içeriği  kapsıyor.
Site dışı çalışma ise daha çok site içindeki sayfalara başka sitelerden link satın alma olarak bilinmekle birlikte bunun doğal yöntemi kaliteli içerik oluşturmak ve ziyaretçilerin kendi blog / sosyal medya hesaplarında paylaşmaya teşvik etmektir.

SEO konusundaki en büyük tartışmalardan biride SEO çalışmasının kaçta kaçının ne olduğ;
Bir oran vermenin anlamsız olduğu gerçeğinin yanında ilgili sitede teknik problemler varsa veya aranan içerik yoksa %100 bulunamayacağız matematiksel olarak açıklaması en kolay oran.

SEO ile ziyaretçi çekmek kadar önemli bir konu, ziyaretçiyi sitede tutmak ve tekrar geri gelmesini sağlamak. Ürün yönetimi ve kullanıcı deneyimi (UX : User experience) alanı bu konu üzerinde çalışır

Günümüzde tek trafik kaynağının Google arama sonuçları olmadığı ve bir tek ona göre çalışmak ve tüm planları ona göre yapmanın yanlış olacağı gerçeği de göz ardı edilmemeli.

SEO Terimleri

SEO ile ilgili kullanılan genel terimlere wikipedia'da açılmış bu sayfadan erişilebilir.
http://tr.wikipedia.org/wiki/Arama_motoru_optimizasyonu

2. Google'a göre SEO ne demektir ?

Google tarafından yayınlanmış SEO başlangıç yönergesinin giriş cümlesinde şöyle der:
Bu döküman Google içinde çalışan takımlara yardım amaçlı hazırlanmıştır ama daha sonra düşündük ki SEO konusunda yeni olan ve hem son kullanıcılarla hem de arama motorlarıyla olan etkileşimlerini iyileştirmek isteyen başka Webmaster'lara (site sahiplerine, üreticilerine...) da faydalı olabilir. Bu yönergeler size Google'da 1. sırada çıkmanızı garanti edecek gizli yöntemler söylememekle birlikte (afedersiniz !) bu tavsiyeleri takip ederek arama motorlarının sitenizi daha iyi taramasını (crawl), dizinlemesini (index) ve içeriğinizi daha iyi anlamasını sağlamış olursunuz.

Ön yazıda vurgulanan diğer bir konu;
Her ne kadar bu içerik arama motoru (search engine) başlığına sahip olsa da bahsedilen optimizasyonlar sitenizin son kullanıcıları yani müşterileriniz olmalı, arama motorları için değil.

Tüm teknik detaylarıyla SEO konusundan en öncelikli dikkat edilecek konular:
Google SEO starter guide
http://static.googleusercontent.com/media/www.google.com/en//webmasters/docs/search-engine-optimization-starter-guide.pdf

Acelesi olanlar için hazırlanmış bir sayfalık özet:
https://storage.googleapis.com/support-kms-prod/SNP_3027140_en_v0

3. SEO yapmak denince ne anlamalıyız ?

Özetle;
Zaten yapılması gerekeni doğru düzgün yapmak. Yani problemsiz çalışan ve teknik standartlara uygun bir site ve emek verilmiş, anlamlı ve aranan içerik oluşturulması.
Anlamlı içerikten kasıt ise örneğin bir e-ticaret sitesi için ilgili ürünün özellik detaylarının yanında araştırma / inceleme yazılarına da yer vermek veya haber sitesi için ilgili haberin detayında geçmiş olaylar veya haberlere referans (linkler) ile analiz / yorum yani editoryal değer katılması.

Aranan içerikten kasıt içerik arayan ziyaretçilerin arama alışkanlıklarına uygun içerik üretmek. İnternet kullanıcılarının içeriği arama ve tüketme alışkanlıklarını değiştirme süper gücünüz varsa bunu da deneyebilirsiniz. Bir diğer konu da yeni bir konuda ya da yeni bir ürün için ürettiğiniz içeriğin doğal olarak aranmayacağı. Bu alan ile daha çok pazarlama ilgileniyor.

Teknik standartlar genelde Google dokümanlarında anlatılanlar ve Google özelinde olduğu düşünülse de çoğunlukla bütün arama motorlarında geçerli ve W3C gibi kuruluşlar tarafından belirlenmiş standartlardır.
Sadece bazı belirli konularda Google ek çözümler sunar. Örn: Ajax isteklerinin de craw* edilebilmesi.
Teknik standartlara ek olarak ziyaretin gerçekleştirildiği platforma uygun (mobil, masaüstü, tablet vs.)  ve kullanıcı deneyimi gözeterek yapılmış tasarım yapılan işin başarısı için önemli bir gerekliliktir.

4. Hangi durumlarda SEO çalışması yapmak gerekir ?


Bir sitenin SEO açısından incelenme gereksinimi aşağıdaki durumda olur;
-Yeni yayına çıkacak ve daha önce hiç indexlenmemiş bir site.
-Yayında olan ve sıkıntılı durumlar var mı diye bakılan.
-Mevcut site yapısı ve url'ler aynen korunup yenilenen siteler.
-Url yapısıyla birlikte herşeyi değişen siteler (veya bir kısmı).

Bu tür durumlar için detaylar SEO ile ilgili teknik konuların değerledirildiği yazıda ele alınmıştır.

Eğer site planlanma aşamasındaysa temel olarak "SEO starter guide incelenerek" önerilen yapılara uygun geliştirilmelidir. Devamında iyileştirmeler kolayca yapılabilir.

İlk yapılması gereken ücretli / ücretsiz bir araç kullanarak teknik hataların giderilmesi. Bu konu "Sitenin düzgün çalışması (Teknik konular)" başlığı altında aşağıda anlatılmıştır.


5. SEO çalışması için nasıl bir ekip gerekli ve hangi süreçler takip edilmeli ?


Yukarıda bahsedilen konuların hepsi işlettiğiniz siteyi ayakta tutan ve yürüten ekibin sorumluluğunda olabilecek konulardır. (Öyle bir ekibiniz varsa)
Ürün yönetimi, yazılım geliştirme, içerik / editör ve pazarlama konularında çalışan kişiler bazı konularda etkileşime girerek bazı konulardaysa kendi uzmanlık alanlarına göre çözümler üretebilirler.
Burada mevcut ekibe bu sorumlulukları vermenin dezavantajı araştırma ve raporlamadan dolayı getireceği iş yükü. Uygulama tarafında ise her durumda iş yükü zaten bu kişilerin üzerinde.

Yukarıdaki SEO işi maddelerine göre örneğin;
-Ürün yöneticisi sitenin menü ve link yapısının mevcut içeriğe göre doğru ve anlaşılabilir olmasının ve bunun sürekliliğinin sağlanması.
-Yazılım geliştirici / Teknik liderin genellikle yapılan güncellemeler sonrasında yapılan değişikliğin yapısal olarak bir teknik problemle yol açıp açmadığı konusunda.
-Editor ekibinin üretilen içeriğin aranan ve aranma şeklinde uygun olarak üretildiği konusunda.
-Pazarlama uzmanın sosyal mecralar dahil arama motorlarına en düşük maliyetle en yüksek etkiyi yapacak kampanyaların oluşturulması konusunda çözüm üretebilir. Örn: ziyaretçileri ilgili içeriği kendi sosyal medya hesaplarında, forumlarda ve içerik oluşturanlar için bloglarında paylaşmaya teşvik edecek reklam vs...

Ama profesyonel çalışmaya gayret eden ya da çalışıyormuş gibi görünen yapılarda genel eğilim bu konularda çalışacak bir sorumlu  alıp ilgili uzmanlıklar ile etkileşim halinde raporlar üretip çözümlerin uygulanmasının takibinin yapılması ya da;
Bu iş 12 taksitle aylık belirli bir maliyet üzerinden yapan danışman veya ajanslar üzerinden yapılır.
Tek kişi yerine bir ajans ile çalışmanın görünen avantajı daha fazla bilgi ve tecrübeyi ortak bir kaynak üzerinden erişim sağlamak. Dezavantajı ise bunun "çoğunlukla" gerçek olmadığı.

Sonuç olarak çevrimiçi dünyada bir şekilde arama motorları ve sosyal mecralar sizin trafik kaynağınız ise sadece bir kere değil belirli rutinlerde yapılması gereken çalışmalar vardır ve yukarıdaki kaynak ve eylem alternatiflerinden biri değerlendirilebilir.
En nihayetinde bu işin başarı algısı bir şekilde iş yapma kültürüne bağlıdır ve bahsedilen konulardan hiç birine vakit harcamayıp "bir musluk tamircisi" bulabilirsiniz.
Bakış açısı bu yönden olunca bozuk olan musluk tamir edildiğinde trafik kaynaklarından oluk oluk trafik akacağı varsayamı da kabul gören düşünce tarzıdır. 
SEO uzmanında olması gereken teknik yetenekler:
Sadece SEO konusunda çalışacak kişilerin problem tespiti ve çözüm geliştirebilmesi için bilmesi gereken teknik bilgiler (online servis / araçların kullanımı haricinde daha detaylı analizler yapılabilmesi için):
Sadece SEO konusunda çalışacak kişilerin yazılım geliştirme bilgisine doğal olarak ihtiyaçları yoktur. Ama sonuçta ilgili konu arama motoru ve site arasında geçen teknik iletişim ile ilgili olduğundan bu iletişimin nasıl gerçekleştiği kavranmalıdır.

Bu nedenle:
-Genel http bilgisi ve web sunucusu istek / yanıt süreçleri
-Web sunucu loglarındaki tüm alanların ne işe yaradığı (Web sunucu logları hata ayıklama)
-Excel veya Excel'de yönetilemeyecek kadar büyük boyuttaki verileri daha kolay sorgulanabilmesi için Sql bilgisi

6. SEO ajansına / danışmanına ihtiyacanız var mı ?


Google; "Do you need an SEO ?" başlığı altında SEO'ya [danışman/ajans] ihtiyacınız var mı ? sorusu ile "can potentially improve your site and save time, but you can also risk damage to your site and reputation" şeklinde görüş belirtir.
Yani  "sitenizi iyileştirme ve zamandan kazanma potansiyeli olduğu gibi sitenize zarar verip, itibarınızı da zedeleyebilir." diye görüş belirtir.

İlgili konu başlığı ve detayları:
Bir SEO'ya ihtiyacınız var mı? / Do you need an SEO ?

Yine aynı konu başlığında altında bu tür bir başlığın sağlayabileceği faydalar olarak aşağıdaki konular sıralanmış;

-Sitenizin içeriğini veya yapısını inceleme.
-Web sitesinin geliştirilmesiyle ilgili teknik önerilerde bulunma. Örneğin, barındırma, yönlendirmeler, hata sayfaları, JavaScript kullanımı.
-İçerik geliştirme.
-Çevrimiçi iş geliştirme kampanyalarının yönetimi.
-Anahtar kelime araması.
-SEO eğitimi.
-Belirli pazarlarda ve bölgelerde uzmanlık.

7. SEO ajansları / danışmanları ne iş yapar ?

SEO Danışmanı / ajansı olduğunu söyleyenlerde karşılaşılan durumlar genelde aşağıdaki gibidir;


-SEO Danışmanlık firmaları SEO konusunun uzun soluklu bir iş olduğunu söyleyerek yıllık anlaşma yapmak isterler.


-Örneğin link inşası için;
"Link inşaası ciddi bir strateji ve teknik hazırlık gerektiren üst düzey bir çalışma" şeklinde cümle kurabilirler. Ama hiç bir zaman bu ciddi stratejiyi ve gerekli olan teknik hazırlığın ne olduğunu açıklayamazlar. Çünkü işin kendisi kurulan cümlenin ağırlığına göre hafif kalır.
-Çalışmaya başlamadan önce "sizin için önemli" kelimeleri sorarlar ama zaten bu işin uzmanlığında benim yanlış kullandığım ya da kullanmam gereken kelimelerin bulunması yatar.

-Kelime araştırma gibi konulara, aynı ücretsiz bilgileri başkalarına satmaya uğraşmaktan vakit ayıramazlar. Bu doğrudan onların kabahati olmayabilir.

SEO danışmanı gerekliliğini hoşlanmadıkları konular temelinde incelemek:
8 Topics Guaranteed to Drive Every Good SEO Consultant Mad
http://www.searchenginejournal.com/8-topics-guaranteed-drive-every-good-seo-consultant-mad/73261/

8. SEO çalışmasında kültürel etkiler : Çözüme giden yolda önyargı ve bilgisizliği yıkmak


"SEO yapmak" demek genel olarak Google aramalarında üst sıralarda hatta mümkünse ne yazılsa ilgili site için 1. sırada / sayfada çıkma çalışması olarak anlaşılıyor.

Her ne kadar zaman geçtikçe karar verici yetki sahiplileri yıllarca süren bu acılı yolda tecrübe 
kazanıyor olsa da bir şekilde SEO konusunun çözümünde çıkış noktası "yazılımcı" ekibin bütün SEO problemlerini çözebileceği ve dolayısıyla Google'da ne yazılırsa yazılsın üst sıralarda çıkmasının sorumlusu teknik ekip olduğu görüşü hakimdir.
Yetki sahiplerince kullanılan kalıp cümle genelde "google'da ??? yazdım bizim site çıkmadı" şeklinde.

Teknik ekibin sorumluluk payı ile ilgili internette bulunabilecek bazı yazılar;

Shouldn't my developer know seo / Yazılım geliştiricim SEO bilmek zorunda değil mi ?
http://www.stateofdigital.com/integrated-teams/
Why Developers and Designers Shouldn’t Do SEO ! / Neden yazılım geliştiriciler ve tasarımcılar SEO yapmamalı !
http://agent-seo.com/seo/why-developers-designers-shouldnt-do-seo/

Mazeretler toplumu oluşumuza modern zamanlar örneği ile başka toplumlarda benzerlikler bulmak:
A Business Owner Blames Search Engines for Lost Sales
http://boss.blogs.nytimes.com/2014/11/24/a-business-owner-blames-search-engines-for-lost-sales/

Yapılan değişikliklerin zamanla etki yapacağı....
How long does seo take to start working
http://www.forbes.com/sites/joshsteimle/2015/02/07/how-long-does-seo-take-to-start-working/


9. Diğer önemli kaynaklardan seo tanım ve anlatımları


What Is SEO / Search Engine Optimization?
http://searchengineland.com/guide/what-is-seo

Moz Beginner guide to seo
http://moz.com/beginners-guide-to-seo

http://www.searchenginejournal.com/seo-guide/

SEO: A Comprehensive Guide for Beginners
https://blog.kissmetrics.com/seo-guide/

Başka bir tanıma göre :  SEO — the art and science of being found online through organic search
http://www.bourncreative.com/genesis-seo-settings-guide/ (wordpress eklentisi)


10. Arama motorlarına alternatif trafik kaynakları

Yatırım uzmanlarının/danışmanlarının belkide en işe yarar tavsiyesi yumurtaları aynı sepete koymamaktır. 
Dolayısıyla siteniz için tek trafik kaynağı olarak arama motorlarını, daha da özelde sadece Google olarak görmek hem kazanç elde etme süresinin belirsizliğini arttırır hem de ilerde elde ettiğiniz kazançları uzun vade de tek bir kaynağa bağlamış olmanın getireceği riskler sürekli önünüzde durur.

Alternatif kanalların da her birinin kendi içinde yaptığı etkiyi de göz ardı etmemek gerekir.
Örneğin arama motorundan gelen kullanıcılar yaptıkları aramadan dolayı sitede daha fazla kalma ve gezinme eğilimindedirler. Sosyal medya kanalından gelenler ise ilgili içerik çoğunlukla önlerine çıktığı için daha düşük bir ilgiyle içeriğe göz atar ya da düşük bir olasılıkla detaya iner.

Arama motorları: google, yandex, bing, yahoo, ask
Sosyal medya : facebook, twitter, google+, youtube, pinterest
Başka sitelerden verilen linkler: Blog siteleri, haber siteleri, forumlar vs..

11. Ölçüm ve önemi


Yapılan tüm çalışmanın en önemli tamamlayıcısı ölçüm yapmak. Dolayısıyla hataların giderildiği, daha kaliteli içeriğin oluşturulduğu ve daha fazla içeriğin paylaşılır duruma gelip gelmediği ancak ölçüm ile anlaşılabilir.
Yönetim ile ilişkili en önemli sözcük belkide ölçümdür. Doğası gereği bunu insan dışı konular için anlamak ve kullanmak daha doğrudur.

"Ölçemediğin şeyi yönetemezsin"
(Peter Drucker tarafından söylendiği düşünülen söz

Ölçüm içinde en çok kullanılan ve önerilen araç Google Analytics
Google Analytics kullanımı ile ilgili yönergeler:
http://builtvisible.com/google-analytics-resource-guide/

Discover the Google Analytics platform
https://ga-dev-tools.appspot.com/



Ek:

Arama motorları yeterli olmadığında: Alternatif kanallar


SEO (google da) büyüme konusunda yapılabileceklerin limitlerden / zamanlamadan dolayı ağırlık verilmesi gereken diğer konular
Growth hacking
http://masteringrowth.com/
Moz'un sosyal medya yönergeneleri
http://moz.com/beginners-guide-to-social-media

Social SEO
http://www.searchenginejournal.com/master-art-social-seo/118212/
http://www.searchenginejournal.com/social-media-changed-seo-business-cant-thrive-without/119658/

2011 Yılında yapılan değişikliklerin yayıncılara etkileri
2011: The Year Google & Bing Took Away From SEOs & Publishers
http://searchengineland.com/2011-year-google-bing-took-away-from-seos-publishers-106311


The New SEO – Link Schemes are Allowed (For Big Brands)
http://nenadseo.com/new-seo/

Revealing the #1 Most Powerful SEO Trick Ever
http://www.stumbleupon.com/su/2atHhM#

SEO is Dead: Long Live OC/DC (İçeriğin bulunabilirliğini ve gelen ziyaretçinin daha uzun süre kalmasını sağlayacak optimizasyon yapımı)
http://www.copyblogger.com/ocdc/


Kategorilere göre bölümlenmiş kontrol listeleri:
https://docs.google.com/spreadsheet/ccc?key=0AlgVNSddFpwxdEJrZmpQaFpQZFVTUHVLZ0psWjVNeUE#gid=18




Hiç yorum yok: